تا چند سال پیش اگر شما به دنبال مطلبی بودید، باید به دنبال افراد و کتابهایی می رفتید که در حوزه اطلاعاتی شما دانشی داشتند و اگر مطلب شما هم خیلی تخصصی بود، پیدا کردن منابع برای دریافت اطلاعات موردنیاز، خیلی سخت بود. بعد از ظهور اینترنت و پیدایش انواع موتور جستجو مختلف، کمکم پیدا کردن اطلاعات راحتتر شد و هر شرکت و شخصی توانست با ایجاد یک وبسایت یا پایگاه داده اطلاعاتی، دادههای موردنیاز را در این شبکه اینترنتی آپلود نماید تا بقیه افرادی که نیاز به دادههای آن داشتند، بتوانند استفاده کنند.
استفاده از موتور جستجو بسیار ساده به نظر میرسد. زمانی که یک عبارت معمولی را در نوار جستجوی گوگل تایپ میکنید، در کوتاهترین زمان ممکن صدها یا هزاران نتیجه در مقابل شما ظاهر میشوند. اما تاکنون به این موضوع فکر کردهاید که موتورهای جستجو چگونه این کار را انجام میدهند؟
نتایج تحقیقات روی موتور جستجوی گوگل نشان میدهد این ابزار حدود یک میلیارد نتیجه را در شش دهم ثانیه به کاربران نشان میدهد! این یک نتیجه اعجاب انگیز است و قدرت بالای موتورهای جستجو برای بررسی دادهها را به نمایش میگذارد.
تنها کاری که کاربران باید انجام دهند این است که چند کلمه کلیدی خاص را در گوگل جستجو کرده و نتایج مختلف را به شکل تصویر، فایل ویدئویی با محتوای متنی مشاهده کنند. موتورهای جستجو بسیار هوشمند هستند و فعالیت خود را به شکل دقیق انجام میدهند. اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری درباره عملکرد موتورهای جستجو داشته باشید، پیشنهاد میکنیم قدم به دنیای پیچیده سئو بگذارید تا شما را با مفهوم جدیدی از موتورهای جستجو آشنا کنیم.
برای پیدا کردن مطالب در اینترنت، شما نیازبه سایتی دارید تا بتواند جستجو موضوع شما را بر اساس کلمه پرس و جو مورد نظر، انجام دهد. ازاینرو، نیاز به انواع موتور جستجو احساس میشود تا بتواند منابع اطلاعاتی را موردنیاز شمارا نمایش دهد. ما در این مقاله قصد داریم تا برای شما انواع موتور جستجو به همراه تکنیک ها، البته خیلی خلاصه، بیان کنیم. مسئلهای که درسئو سایت اهمیت زیادی دارد.
موتور جستجو چیست؟
موتور جستجو ابزاری است که اطلاعات موردنیاز شما را از پایگاه دادهها و سایتهای مختلف بر اساس الگوریتمی که دارد استخراج میکند و نمایش میدهد.
امروزه با توجه به رشد سرعت انتشار انواع داده و جستجوی کاربران، استفاده از انواع موتور جستجو افزایشیافته است. پس خیلی مهم است که این موتورها دارای الگوریتم درستی باشند تا بتوانند اطلاعات موردنیاز کاربران را دقیق و به درستی نمایش دهند.
موتور جستجو همان چیزی است که به شما اجازه میدهد در کمتر از یک ثانیه به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنید. اگر در عصر امروز در کوتاهترین زمان ممکن پاسخ سوالات خود را پیدا میکنید، باید سپاسگزار موتورهای جستجو باشید! موتورهای جستجو به کاربران اجازه میدهند تا از ابزارهای مختلف برای دسترسی به اطلاعات مهم خود در اینترنت کمک بگیرند. این ابزارها سرعت یافتن نتایج را افزایش میدهند و در عین حال، نتایج دقیقتری را به کاربران نشان میدهند.
نکته جالب اینجا است که بیشتر مردم دنیا تصور میکنند گوگل تنها موتور جستجوی معتبر است که نتایج درست و دقیقی را نشان میدهد. در حالی که تعداد زیادی موتور جستجو وجود دارد که هر کدام از آنها برای انجام کار خاصی طراحی شدهاند.
به بیان دقیقتر، موتورهای جستجو شامل تعداد زیادی ربات هوشمند و ابزارهای پیشرفته هستند که فرایند جستجو را در پایگاه داده انجام میدهند (پایگاه داده محلی است که تمامی اطلاعات مربوط به کاربران و دادههای ورودی در آن ذخیره میشود) زمانی که یک کاربر عبارت خاصی را در گوگل جستجو میکند، موتور جستجو به سرعت عبارت مورد نظر را در پایگاه داده پیگیری کرده و نتایج را مشخص میکند. اگر چندین نتیجه برای یک درخواست وجود داشته باشد، نتایج بر اساس اهمیت و کیفیت دسته بندی میشوند.
تاریخچه موتور جستجو
شاید برای شما جالب باشد بدانید که موتور جستجو از کجا پدید آمد و اولین بار چه کسی از موتور جستجو استفاده کرد. برای اینکه درباره تاریخچه موتور جستجو صحبت کنیم، ابتدا باید شما را به زمان گذشته ببریم! زمانی که اینترنت به تازگی راه اندازی شده بود. در آن زمان، سرورهای محدودی وجود داشتند و تعداد سایتها بسیار کم بود. بیشترین صفحات توسط ارگانها یا سازمانهای دولتی اداره میشدند و برخی از آنها تحت نظر دانشگاهها و مراکز علمی بودند. کمتر کسی پیدا میشد که به صورت شخصی یک وبسایت را راهاندازی کند و به بارگذاری محتوا بپردازد.
در آن زمان کسی فکر نمیکرد با راه اندازی یک وبسایت به درآمد برسد یا کسب و کار خود را به مردم معرفی کند. اما به مرور زمان همه چیز تغییر کرد. افرادی پیدا شدند که بر حسب علاقه یا برای سرگرمی، صفحاتی راهاندازی کردند. این صفحات بازدید بالایی داشتند. به همین دلیل، کسب و کارها تصمیم گرفتند از این بازدید بالا برای فروش بیشتر محصولات و خدمات خود استفاده کنند. افزایش استفاده از موتورهای جستجو به خصوص گوگل، سازندگان سرورهای جستجو را نگران کرد. یکی از بزرگترین نگرانیهای طراحان موتور جستجو این بود که سایتهای مختلف، مطالب خود را از روی یکدیگر کپی برداری میکردند.
این مسئله موجب اعتراض و نارضایتی کاربران گوگل شد. به همین دلیل، سازندگان موتور جستجوی گوگل تصمیم گرفتند از الگوریتمهای خاصی برای جلوگیری از عملکرد افراد سودجو استفاده کنند. به لطف این الگوریتمها، امروزه میلیاردها صفحه وب سایت وجود دارد که هرکدام مطلب جدیدی برای ارائه دارند. وبسایتهایی از قوانین و الگوریتمهای گوگل پیروی نکنند، به سرعت کنار گذاشته خواهند شد و امتیازی دریافت نخواهند کرد. در ادامه به طور کامل درباره سرگذشت موتور جستجو برای شما صحبت میکنیم:
سال 1989
تاریخچه موتورهای جستجو از سال ۱۹۸۹ شروع شد. در آن زمان یک دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه مک گیل، اولین موتور جستجوی عمومی را ساخت. این دانشجو «آلن امتیج» نام داشت و موتور جستجو عمومی او (ARCHIE) نامگذاری شد حدود دوازده ماه طول کشید تا زیرساختهای لازم برای استفاده از این موتور جستجو فراهم شود.
در نتیجه بعد از گذشت یکسال، موتور جستجوی آلن وارد بازار شد و به سرعت مورد توجه کمپانیهای ارائه دهنده اینترنت قرار گرفت. در این موتور جستجو، برنامهای به نام (Emtage) وجود داشت. این برنامه به کاربران اجازه میداد تا فایلهای مورد نیاز خود را در سایتهای مخصوصی به نام (FTP) پیدا کنند. در نتیجه، نیازی نبود هر کاربر مدتها برای پیدا کردن یک فایل زمان بگذارد و در نهایت به نتیجه نرسد.
سال 1994
بین سالهای ۱۹۸۹ تا سال ۱۹۹۴، از موتور جستجویی که در قسمت قبل برای شما معرفی شد استفاده میشد. در سال ۱۹۹۴، دو نفر به نام «دیوید فیلو» و «جری یانگ» تصمیم گرفتند یک موتور جستجوی جدید به نام یاهو راه اندازی کنند. این موتور جستجو میتوانست لیستی از وب سایتهای مورد علاقه کاربران را به آنها نشان دهد. به همین دلیل، یاهو به سرعت مورد توجه کاربران اینترنت قرار گرفت و جایگزین مناسبی برای موتور جستجوی قبلی شد.
البته زیرساختهای لازم برای راه اندازی موتور جستجوی یاهو از حدود چهار سال پیش فراهم شده بود. در ماههای آخر سال ۱۹۹۰، یاهو به عنوان یک پورتال وب ( مثل گوگل) مورد استفاده قرار میگرفت. یعنی به کاربران می توانستند مطالب مورد علاقه خود را در این پورتال جستجو کنند. اما در ادامه شرایطی فراهم شد تا یاهو به عنوان موتور جستجو نیز شناخته شود.
سال 1995
شاید نقطه عطف طراحی موتورهای جستجوی پیشرفته به سال ۱۹۹۵ برگردد. تا قبل از سال ۱۹۹۵، موتورهای جستجو صرفا برخی کلمات کلیدی را کاوش میکردند و قدرت تشخیص کلمات محاورهای را نداشتند. اما در سال ۱۹۹۵، موتور جستجو (AltaVista) راه اندازی شد که اولین موتور جستجوی قدرتمند برای تشخیص زبان محاوره بود.
به این ترتیب، کاربران میتوانستند سوالات خود را به شکل گفتاری و محاوره جستجو کنند و به نتیجه دقیقی برسند. این موتور جستجو در عین حال قدرت بسیار زیادی برای پردازش کلمات کلیدی داشت و نتایج مرتبط را به کاربران نشان میداد. به این ترتیب، بسیاری از کاربران به سمت این موتور جستجو کشیده شدند. به گونهای که حدود ۳۰ میلیون صفحه در موتور جستجو (AltaVista) راه اندازی شد.
سال 1996
در سال ۱۹۹۶، یک موتور جستجو راهاندازی شد که به کاربران اجازه میداد درخواست خود را به صورت سوال بنویسند. در نتیجه، کاربران میتوانستند منظور خود را به شکل دقیقتری به موتورهای جستجو بفهمانند. این موتور جستجو (Ask Jeeves) نام داشت. موتور جستجو (Jeeves) به مرور زمان مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفت.
زیرا نتیجهای کاملاً مطابق با خواسته کاربران نمایش میداد. نتایج تحقیقات و پژوهشها نشان میدهد حدود ۸ درصد از جستجوها به صورت سوالی نوشته میشوند. به همین دلیل، موتورهای جستجوی جدیدی ابداع شدند که به کاربران اجازه میدادند سوال خود را به شکل دقیق و واضح بیان کنند. یکی از بهترین نمونههای این موتور جستجو، موتور جستجو (Ask. com) است.
سال 1998
در نهایت در سال ۱۹۹۸، موتور جستجوی گوگل به مردم معرفی شد که بر اساس ویژگیهای موتورهای جستجوی قبلی طراحی شده بود. سازندگان این موتور جستجو، «لری پیج» و «سرگئی برین» بودند. زیرساختهای اولیه برای ساخت موتور جستجوی گوگل در سال ۱۹۹۶ فراهم شد. در همان زمان، کاربران میتوانستند با بارگذاری محتوای با کیفیت و بک لینک، رتبه بالای بدست آورند.
رتبه بندی نتایج جستجو باعث شد وبلاگهای جدید و با کیفیت در گوگل بارگذاری شود. سپس الگوریتمهای جدید راه اندازی شدند و توسط موتورهای جستجو مورد استفاده قرار گرفتند. علاوه بر این، گوگل به برخی از کسب و کارها اجازه میداد تا وب سایت خود را تبلیغ کنند. البته فرایند تبلیغ در آن زمان، مانند زمان امروزی نبود. برای تبلیغ، از یک از لینک آبی ساده و توضیح کوتاه استفاده میشد. روشهای تبلیغ در گوگل از سال ۲۰۰۰ به بعد تغییرات بسیار زیادی پیدا کرد.
سال 2009
در سال ۲۰۰۹، موتور جستجوی جدیدی به نام بینگ طراحی شد. این موتور جستجو در سال ۱۹۹۸ در اختیار کاربران قرار گرفت. اما تا سال ۲۰۰۹، برخی ویژگیهای جدید و منحصر به فرد به موتور جستجوی بینگ اضافه شد که به مرور زمان تعداد کاربران آن را افزایش داد.
فناوری ها و نوآوری های موتور جستجو
طراحان و سازندگان موتورهای جستجو در دهه ۱۹۹۰، از فناوریهای پیشرفته و جدیدی برای رفع نیاز کاربران استفاده کردند. به لطف این فناوریها، امروزه کاربران میتوانند به سهولت به اطلاعات مورد نیاز خود دست پیدا کنند. موتورهای جستجو از جمله گوگل، به راحتی متوجه منظور کاربران میشوند و پاسخ درستی در اختیار آنها قرار میدهند. برخی از فناوریها و نوآوریهای موتورهای جستجو شامل موارد زیر هستند:
یادگیری ماشینی
یکی از مهمترین نوآوریهای موتورهای جستجو، یادگیری ماشینی بود. این نوع آوری توسط موتور جستجوی مایکروسافت در سال ۲۰۰۵ طراحی شد و نام آن (RankNet) است. این فناوری به موتورهای جستجو کمک میکند تا کلمات کلیدی مهم و پر تکرار را ثبت کرده و از آن برای رتبه بندی نتایج جستجو استفاده کنند. نام این فناوری در سال ۲۰۱۵ به (RankBrain) تغییر یافت.
جستجوی جهانی
در سال ۲۰۰۷، یک فناوری جدید به نام جستجوی جهانی به گوگل اضافه شد. تا قبل از سال ۲۰۰۷؛ اگر عبارت «تصاویر غروب آفتاب» را در گوگل جستجو میکردید، وبلاگهایی مرتبط با کلمات کلیدی مثل غروب آفتاب یا تصاویر برای شما نمایش داده میشد. اما به لطف فناوری جستجوی جهانی، امروزه مجموعهای از تصاویر شامل غروب آفتاب برای کاربران نمایش داده میشود. این مسئله نشان میدهد گوگل درک درستی از خواسته اصلی کاربران دارد. با استفاده از فناوری جستجوی جهانی، میتوان انواعی از نقشهها، کتابها یا اخبار را جستجو کرد.
نتایج محلی شده
یکی دیگر از فناوریهایی که در سال ۲۰۱۲ به موتور جستجوی گوگل اضافه شد، نتایج محلی هستند. با استفاده از این فناوری، موتور جستجوی گوگل میتواند به آدرس آی پی کاربران دسترسی داشته باشد و نتایج دقیقتری به آنها نشان دهد.
برای انجام این کار، گوگل ابتدا به موقعیت مکانی شما دسترسی پیدا میکند. هر فرد دارای یک آدرس آی پی است که شامل منطقه و محل زندگی او میباشد. به این ترتیب، نتایج مرتبط با موقعیت کنونی شما نمایش داده خواهد شد. به عنوان مثال، اگر عبارت «بهترین کافه» را در گوگل جستجو کنید. این موتور جستجو بر اساس موقعیت فعلی شما، بهترین کافههای نزدیک به محل زندگی شما را نمایش میدهد.
مرغ مگس خوار
یکی دیگر از فناوریهای موتورهای جستجو، استفاده از الگوریتمهایی مانند الگوریتم مرغ مگس خوار بود. این الگوریتم در سال ۲۰۱۳ توسط کمپانی گوگل به کاربران معرفی شد. الگوریتم مرغ مگس خوار به عبارات جستجو شده توسط کاربر توجهی ندارد.
بلکه هدف اصلی کاربر را درک میکند. به عنوان مثال، اگر یک کاربر عبارت «آب و هوای امروز» را در گوگل جستجو کند، صفحات نمایش داده شده در رابطه با توزیع و تعریف آب و هوا نخواهند بود. بلکه لیستی از آب و هوای محلی به کاربر نشان داده میشود. نمودار دانش
این فناوری در سال ۲۰۱۰ توسط کمپانی گوگل خریداری شد و در سال ۲۰۱۲ در اختیار کاربران قرار گرفت. با استفاده از این فناوری، کاربران میتوانند بدون کلیک روی یک وب سایت به اطلاعات مورد نیاز خود دست پیدا کنند. تاکنون برای شما پیش آمده است که یک مطلب را در گوگل جستجو کنید و بدون کلیک روی یک سایت خاص، محتوای مورد نیاز خود را ببینید.
از نظر بسیاری از منتقدان، این فناوری آسیب بسیار زیادی به موتورهای جستجو وارد کرده است. به عنوان مثال، نتایج تحقیقات در سال ۲۰۲۰ نشان داد حدود ۶۵ درصد از جستجوی گوگل بدون کلیک روی یک وب سایت به پایان میرسد. این مسئله نشان میدهد کاربران بدون اینکه روی سایت خاصی کلیک کنند و وارد سایت شوند، میتوانند از بیرون سایت مطلب مورد نیاز خود را ببینند.
آینده موتور جستجو
موتورهای جستجو همواره در حال توسعه یافتن هستند. کمپانیهای سازنده موتورهای جستجو از الگوریتمهای جدید و توسعه یافته برای بهینهسازی عملکرد این ابزارها استفاده میکنند. هدف اصلی این کمپانیها این است که از فناوریهای جدید برای افزایش دقت موتورهای جستجو هنگام بررسی صفحات مختلف استفاده کنند. طی چند سال اخیر، اقدامات گوناگونی انجام شد تا موتورهای جستجو بهترین و با کیفیتترین پاسخها را به کاربران ارائه دهند. نتایج این اقدامات باعث شد بسیاری از کاربران به راحتی به صفحات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند.
بنابراین در حال حاضر، پژوهشهای گوناگونی روی بهبود ارتباط موتورهای جستجو با شرکتها و کاربران انجام میشود. کمپانیهای سازنده موتور جستجو قصد دارند میزان تعامل رباتهای هوشمند را با کاربران افزایش دهند و مخاطبین را به خواستههای دقیق خود برسانند.
انواع موتور جستجو چیست؟
وقتی اسمموتور جستجومیآید، اولین اسم (سایتی) که در ذهن همه به وجود میآید، گوگل است؛ اما امروزه موتورهای جستجو بیشتر از گذشته شده است و هرکدام نیز کارایی مربوطه و خاص خود را دارد.
در حالت کلی انواع موتور جستجو را میتوان به دو نوع زیر تقسیمبندی کرد:
موتور جستجو بر اساس خزیدن در سایتها و پایگاه دادهها
دایرکتوریها
موتور جستجو بر اساس خزیدن
یکی از دسته کلی انواع موتور جستجواست که برای خزیدن در سایت دارای یک ربات عنکبوتی است و در سایتها، مخصوصاً وبسایتهای جدید خزش میکند و بر اساس ککلمات کلیدی و دیگر معیارها شاخص گذاری میکند و اگر مشکلی نداشته باشد، آن را به پایگاه داده خود برای نمایش به کاربران ذخیره میکند. گوگل یکی از نمونه این سایتها است.
دایرکتوریها
دایرکتوریها یکی از انواع موتور جستجو است که اطلاعاتی شامل کسبوکارها، فعالیتها و غیره را بر اساس دستهبندی خاصی که دارند، ذخیره میکند. یکی از نمونه این سایتها را میتوان یاهو نام برد.
ابتدا مالک کسبوکار و غیره، اطلاعات فعالیت خود را بر اساس نوع کار خود در یکی از فهرستهای دایرکتوری ثبت مینماید. همچنین کلمات کلیدی متناسب نیز تعیین میشود.
بعدازاینکه لینک سایت و اطلاعات خود را ثبت کرد، اطلاعات او بر اساس فهرستی که قرار داده است، توسط مدیران دایرکتوری بررسی و تائید میشود.
میتوان موتورهای جستجو را بر اساس نوع دادهها و اطلاعات ورودی کاربران دسته بندی کرد. همانطور که گفته شد؛ موتور جستجوی گوگل علاوه بر جستجوی لینک و محتوای متنی، قابلیت جستجوی تصویر و فایل نیز دارد. در ادامه درباره این مسئله بیشتر توضیح داده خواهد شد.
Image Finder
یکی دیگر از انواع موتورهای جستجو که به صورت اختصاصی برای جستجوی تصویر طراحی شد، (image Finder) است. حتماً تاکنون برای شما پیش آمده است که یک تصویر را در گوگل جستجو کنید و نتیجه آن را به صورت موزاییکی از تصاویر مختلف در کنار یکدیگر ببینید. (Image Finder) صرفاً برای انجام همین کار طراحی شده است. این ابزار میتواند تمامی تصاویر موجود در موتور جستجو را با سرعت بسیار زیاد کاوش کرده و تصاویر مورد علاقه شما را نمایش دهد.
به عنوان مثال زمانی که عبارت «تصویر زمینه بکگراند سبز» را در گوگل جستجو کنید، این ابزار تمامی تصاویر بکگراند که رنگ سبز دارند را به شما نمایش میدهد. حال شما میتوانید نتایج را شخصی سازی کرده و با افزودن کلمات جدید، تصاویر بهتری مشاهده کنید. مثلاً اگر عبارت را به صورت «تصویر زمینه بکگراند لپ تاپ سبز» تغییر دهید، این ابزار صرفاً در میان تصویر زمینههای مخصوص رایانه جستجو میکند.
موتور Video Finder
یکی دیگر از بهترین موتورهای جستجو که صرفاً برای تجزیه و تحلیل فیلم و ویدیو طراحی شد، (Video Finder) است. با استفاده از این ابزار، کاربران میتوانند بخشی از ویدیو مورد علاقه خود را در گوگل یا سایر موتورهای جستجو سرچ کنند. سپس این ابزار، تمامی ویدیوهای موجود در گوگل را مورد بررسی قرار داده و بهترین نتایج را نمایش میدهد. نتایج معمولاً به صورت ویدیو هستند و در قالب محتوای متنی نخواهند بود.
موتور File Finder
این ابزار نوعی دایرکتوری است که نتایج را بر اساس نوع فایلی که کاربر جستجو کرده است، بر میگرداند. برای دستیابی به نتیجه دقیقتر، باید نام درست فایل را جستجو کنید. در موتورهای جستجو از جمله موتور جستجوی گوگل، میلیونها فایل مختلف وجود دارد که ممکن است به اشتباه نمایش داده شوند. بنابراین باید هنگام جستجوی نام فایل دقت زیادی داشته باشید.
موتور جستجو محاسباتی
علاوه بر این، موتورهای جستجویی وجود دارند که صرفاً برای جستجوی بخشی از اطلاعات خاص مورد استفاده قرار میگیرند. یکی از مشهورترین انواع موتورهای جستجو که صرفاً برای جستجو در زمینه علوم و ریاضیات طراحی شده، (Wolfram Alpha) است. در بخشهای بعدی مقاله به معرفی کامل انواع موتورهای جستجوی برتر پرداخته میشود.
موتور جستجو خصوصی
این نوع موتورهای جستجو شباهت زیادی به موتور جستجوی محاسباتی دارند و صرفاً برای جستجوی موارد خاص طراحی شدهاند. برای جستجوی برخی موارد خاص، باید از نوارهای جستجو استفاده کرد. به عنوان مثال برای خرید کالا، میتوان از نوار جستجو و خرید محصول در وب سایتهای مثل (eBay) و (Amazon) استفاده کرد.
مثال دیگر گوگل اسکولار است که امروزه میلیونها نفر از دانشجویان و محققان جهان برای انتشار مقالات و انجام تحقیقات علمی از آن استفاده میکنند. یکی دیگر از انواع نوارهای جستجو، (Pinterest) است که صرفاً برای جستجوی تصاویر و ویدیوهای محبوب طراحی شده است.
موتورهای جستجو چگونه کار می کنند؟
یکی از مهمترین سوالاتی که برای علاقهمندان سئو ایجاد میشود این است که موتورهای جستجو چگونه کار میکنند؟ عملکرد موتور جستجو در سه مرحله کلی انجام میشود. همانطور که میدانید، گوگل یکی از بهترین و مشهورترین انواع موتور جستجوی اینترنتی است که تمامی فعالیت آن در سه مرحله انجام میشود. در ادامه این مراحل را به طور کامل برای شما بازگو میکنیم.
خزیدن ( یا سینه خیز رفتن)
اولین و مهمترین مرحله عملکرد موتورهای جستجو، شامل خزیدن است. یکی از مهمترین دلایلی که باعث شده است مرحله اول با عنوان خزیدن نامگذاری شود، قدرت زیاد موتورهای جستجو برای اکتشاف است. موتورهای جستجو در هر لحظه و هر ثانیه در حال اکتشاف هستند. آنها صفحات جدیدی که از محتوای باکیفیت و بروزی برخوردار هستند را پیدا میکنند.
سپس مطالب این صفحات را به صورت تخصصی مورد بررسی قرار داده و با قوانین سئو مقایسه میکنند. در نهایت اگر محتوای موجود در سایت با قوانین سئو جستجو مطابقت کند، موتورهای جستجو این صفحات را به لیست صفحات محبوب اضافه میکنند. به این فرآیند، اکتشاف (URL) گفته میشود.
علاوه بر این صفحات قدیمی که در گذشته به عنوان صفحات محبوب شناخته شدهاند، بار دیگر توسط موتورهای جستجو مورد بررسی قرار میگیرند. این صفحات باید به صورت مرتب مطالب و محتوای خود را بروز کنند تا از لیست صفحات محبوب خارج نشوند. موتور جستجو از نوعی الگوریتم خاص برای اکتشاف و خزیدن در میان صفحات مختلف استفاده میکند.
نمایه سازی
دومین مرحله از عملکرد موتورهای جستجو، نمایه سازی است. زمانی که فرایند اکتشاف و بررسی یک صفحه به پایان رسید، محتوای متنی صفحه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. همچنین نحوه برچسب گذاری و سایر ویژگیهای صفحه تجزیه و تحلیل میشود. موتور جستجو تمام تلاش خود را انجام میدهد تا متوجه شود صفحه مورد نظر در مورد چه چیزی صحبت میکند و محتوای آن چیست. این مسئله به موتور جستجو کمک میکند تا درک درستی از محتوا و مطالب صفحات مختلف داشته باشد.
به این ترتیب، به راحتی میتواند سایر صفحات که مطالب خود را کپی برداری کردهاند یا از قوانین سئو پیروی نمیکنند را شناسایی کند. موتورهای جستجو، این دسته از صفحات را در لیست صفحات ناشناخته قرار میدهند و امتیازی به آنها نخواهند داد.
یکی دیگر از مهمترین اقداماتی که در مرحله نمایه سازی انجام میشود، جمع آوری سیگنال است. سیگنالها تمامی اطلاعات خصوصی و عمومی هستند که از یک صفحه دریافت میشوند. به عنوان مثال، موتور جستجو با کمک سیگنالها متوجه میشود صفحه مورد نظر به کدام کشور یا کدام منطقه تعلق دارد. به این ترتیب، به راحتی میتواند صفحات گوناگون را در دسته بندیهای جغرافیایی مختلف قرار دهد.
جستجو و رتبه بندی
سومین مرحله از عملکرد کلی موتورهای جستجو، جستجو و رتبه بندی است. در این مرحله، موتور جستجو به علایق و خواستههای کاربران توجه نشان میدهد. برای اینکه متوجه این مسئله شوید، یک مثال میزنیم. فرض کنید یک کاربر عبارتی خاص را در گوگل جستجو کرده است. در این حالت، موتور جستجو لیستی از صفحات مختلف را پیدا میکند که تمام آنها تا حدودی درباره عبارت مورد نظر هستند. در بین تمامی این صفحات، صفحاتی که بیشترین ارتباط را با عبارت جستجو شده دارند نمایش داده میشوند و در صفحه اول جستجوی گوگل ( SERP صفحه نتایج جستجو) قرار میگیرند.
موتور جستجو از نمایش دادن صفحاتی که مطالب خود را کپی برداری کردهاند یا با قوانین و مقررات سئو منطبق نیستند خودداری میکند. هنگام نمایش صفحات مختلف، عوامل متعددی مثل اعتبار صفحه، پیوندهای برگشتی به صفحه و کلمات کلیدی مورد بررسی قرار میگیرند. در نتیجه، صفحه مورد نظر در گوگل رتبه بندی میشود. علاوه بر این، موتورهای جستجو به دنبال صفحاتی هستند که بیشتر کاربران آنها را انتخاب میکنند. این دسته از صفحات گزینش بیشتری دارند و مورد علاقه اکثر کاربران هستند.
به عنوان مثال، (Creative Commons Search) یک موتور جستجو است که صرفاً محتوای صفحات را مورد بررسی قرار میدهد. این موتور جستجو صفحاتی را بررسی میکند که قبلاً مجوز و امتیاز دریافت کرده باشند. یکی از مهمترین ویژگیهای موتور جستجو این است که میتواند صفحات و وبلاگهای مربوط به یک کشور را در سایر کشورها به نمایش بگذارد. به عنوان مثال اگر محتوای یک صفحه به زبان مادری آن کشور نوشته شده باشد، موتور جستجو میتواند صفحه مورد نظر را روی وب سایتهای انگلیسی نیز نمایش دهد.
نحوه رتبه بندی نتایج توسط موتورهای جستجو ( نحوه استفاده از الگوریتم موتور جستجو)
همانطور که گفته شد، موتور جستجو به صفحات مختلف امتیاز میدهد و آنها را بر اساس برخی پارامترهای خاص رتبه بندی میکند. موتورهای جستجو از الگوریتمهای مشابه برای رتبه بندی صفحات گوگل استفاده میکنند. این الگوریتمها نوعی معیارهای خاص در اختیار موتورهای جستجو قرار میدهند که امکان مقایسه و امتیاز بندی را برای آنها فراهم می کند. الگوریتم موتورهای جستجو و نحوه رتبه بندی نتایج بر اساس پارامترهای زیر است:
معنی پرس و جو
اولین مرحله برای رتبه بندی صفحات توسط موتورهای جستجو، درک معنی سرچ کاربران است. برای درک این مسئله از مدلهای زبان استفاده میشود. مدلهای زبان نوعی الگوریتم خاص هستند که اطلاعات وارد شده به سیستم را بررسی میکنند. سپس متوجه معنی و مفهوم این اطلاعات شده و به دنبال صفحات مرتبط با دادههای ورودی میگردند.
به عنوان مثال، فرض کنید یک کاربر عبارت خاصی را در موتور جستجوی گوگل سرچ میکند. در این مرحله، مدلهای زبان به سرعت عبارت مورد نظر را با کمک هوش مصنوعی تجزیه و تحلیل میکنند و متوجه مفهوم عبارت سرچ شده میشوند. به این ترتیب، موتورهای جستجو به خوبی متوجه خواهند شد که هدف و قصد کاربر از جستجوی عبارت چیست. برای انجام این کار از الگوریتمهای مختلف مثل الگوریتم پنگوئن، پاندا یا مواردی مانند این استفاده میشود.
ارتباط
اگر به تازگی وارد دنیای سئو شده باشید، احتمالاً در رابطه با مزایای استفاده از کلمات کلیدی هنگام تولید محتوا مطالبی را شنیدهاید. در این بخش از مقاله به خوبی متوجه خواهید شد که چرا استفاده از کلمات کلیدی خاص هنگام تولید محتوای متنی وبلاگ الزامی است. موتور جستجوی گوگل، کلماتی که به وفور توسط کاربران سرچ میشوند را به عنوان کلمه کلیدی در نظر میگیرد.
سپس این کلمات کلیدی را با کلمات کلیدی که در محتوای وبلاگ قرار داده شده است مطابقت میدهد. نحوه استفاده از کلمات کلیدی هنگام نوشتن محتوای متنی وبلاگ، قوانین و مقررات خاص خود را دارد. به عنوان مثال اگر کلمات کلیدی در بخشهای مختلف محتوای وبلاگ پخش شده باشند، احتمال اینکه وبلاگ در صفحات اول موتور جستجو نمایش داده شود بیشتر است.
کیفیت
مهمترین مسئله هنگام رتبه بندی صفحات، کیفیت محتوا است. موتورهای جستجو در وهله اول به دنبال صفحاتی هستند که قابل اعتماد و معتبر باشند. صفحاتی که محتوای خود را کپی کرده باشند، به هیچ وجه مورد توجه موتورهای جستجو قرار نمیگیرند. دومین مسئله که هنگام بررسی کیفیت صفحات مورد توجه قرار میگیرد، استفاده از پارامترهای تخصصی سئو هستند. به عنوان مثال، یکی از روشهای افزایش کیفیت محتوای وبلاگ این است که به یکی دیگر از محتواهای مرتبط خود لینک دهید. در این حالت، محتوای شما از نظر موتورهای جستجو قابل اعتمادتر به نظر میرسد.
قابلیت استفاده
یکی دیگر از مسائلی که موتورهای جستجو به آن اهمیت میدهند، تجربیات کاربران است. هر چقدر کاربران تجربیات بهتر و مفیدتری از مطالعه یک صفحه داشته باشند، احتمال اینکه رتبه آن صفحه افزایش یابد بیشتر است. برای بررسی تجربیات کاربران توسط موتورهای جستجو، دو مسئله مهم مورد توجه قرار میگیرد. اولین مسئله دسترسی کاربران است. حتما برای شما اتفاق افتاده است که روی یک لینک کلیک کنید، ولی مدت زیادی طول بکشد تا صفحه مورد نظر باز شود.
این مسئله نشان میدهد میزان دسترسی کاربران به صفحه مورد نظر پایین است. بسیاری از کاربران صبر و حوصله کافی ندارند تا صفحه باز شود. به همین دلیل ترجیح میدهند به سراغ صفحه دیگری بروند. دومین مسئله، تجربیات عمومی کاربران از محتوا است.
معمولا در پایین صفحه از کاربران درخواست میشود که به محتوا امتیاز بدهند. موتورهای جستجو این امتیازات را مورد بررسی قرار میدهند و بر اساس آن به صفحه پاداش خواهند داد. علاوه بر این، صفحه مورد نظر باید از نظر ویژگیهای ظاهری نیز با نیاز مشتریان سازگاری داشته باشد. به عنوان مثال، یکی از قابلیتها سازگاری با گوشی تلفن همراه است. یعنی صفحه مورد نظر باید در گوشی تلفن همراه یا رایانه خوب به نظر برسد.
داده های کاربر
هنگام رتبه بندی صفحات، دادههای کاربران نیز مورد بررسی قرار میگیرند. زمانی که عبارت «بهترین دندانپزشک ارتودنسی» را در گوگل جستجو میکنید، موتورهای جستجو ابتدا سابقه جستجو گذشته شما را بررسی میکنند. به عنوان مثال، تنظیمات جستجو و موقعیت مکانی شما تعیین میشود. سپس موتورهای جستجو بهترین محتوا متناسب با شرایط کنونی شما را نمایش میدهند. اگر ساکن شهر اصفهان بوده و این عبارت را در گوگل جستجو کرده باشید، لیستی از بهترین دندانپزشکان شهر اصفهان به شما نمایش داده میشود. علاوه بر این اطلاعات، مسائل دیگری نیز بررسی میشوند.
به عنوان مثال، مدت زمانی که یک کاربر در صفحات مختلف میگذراند، میزان ترافیک صفحات یا نرخ پرش نقش مهمی در رتبه بندی صفحات دارند. موتورهای جستجو بسیار هوشمند و پیشرفته هستند. به عنوان مثال اگر به جای محتوای متنی یک تصویر را جستجو کنید، نتایج دقیقتری را دریافت خواهید کرد. امکان جستجوی تصویر، ویدیو یا حتی صدا در گوگل و سایر موتورهای جستجو وجود دارد.
اهداف موتور جستجو
موتورهای جستجو در زمان گذشته مانند عصر امروز پیشرفته نبودند. در آن زمان بسیاری از مردم برای جستجوی صفحات و یافتن صفحه مورد علاقه خود با مشکل مواجه میشدند. اکثر افراد سودجو با کپی برداری از محتوای متنی سایر صفحات، رتبه بالایی در موتورهای جستجو اتخاذ میکردند که آسیب بسیار زیادی به سایر صفحات معتبر وارد میکرد. به همین دلیل، موتورهای جستجو از الگوریتمهای جدید برای کمک صفحات معتبر استفاده کردند. امروزه، موتورهای جستجو صرفاً با هدف کمک به کاربران برای جستجوی بهتر و یافتن اطلاعات دقیقتر ابداع شدهاند.
در عین حال، میتوانند به صفحاتی که مطابق قوانین و مقررات سئو هستند نیز کمک کنند. موتورهای جستجو موظف هستند بهترین و قابل اعتمادترین نتایج را به کاربران نشان دهند. بررسی دقیق موتورهای جستجو باعث میشود کاربران به این موتورها اعتماد کنند و وارد صفحات اول یا صفحاتی که امتیاز بیشتری دارند شوند.
این اعتماد سازی باعث میشود کاربران با خیال راحت از صفحات اول بازدید کرده و محصولات یا خدمات مورد علاقه خود را خریداری کنند. در نتیجه، میتوان گفت عملکرد موتورهای جستجو نه تنها به نفع کاربران است، بلکه به نفع کسب و کارها و ارائه دهندگان صفحات وب نیز خواهد بود. از جمله مهمترین اهداف موتورهای جستجو شامل موارد زیر هستند:
نتایج جدید و خاص
یکی از اهداف مهم موتورهای جستجو این است که نتایج جدید و خاص را به کاربران نشان دهند. به این ترتیب، کاربران برای بازدید از صفحات پرطرفدار نیازی به کلیک کردن روی تبلیغات پولی نخواهند داشت و میتوانند به شکل کاملاً رایگان، به بهترین و مهمترین صفحات دسترسی داشته باشند.
شناسایی منبع اطلاعات
مهمترین و اصلیترین هدف گوگل یا سایر موتورهای جستجو این است که یک صفحه وب را به عنوان منبع معتبر اطلاعات به کاربران معرفی کنند. در نتیجه هر صفحهای که از محتوای جدیدتر و بهتری استفاده کند، به عنوان منبع اطلاعات شناخته خواهد شد و به کاربر نمایش داده میشود.
حریم خصوصی
یکی دیگر از مهمترین اهداف موتورهای جستجو این است که از حریم خصوصی کاربران حفاظت کنند. این کار باعث میشود کاربران به موتورهای جستجو مثلا گوگل اعتماد کرده و اطلاعات خود را وارد کنند. به عنوان مثال، اولین و مهمترین مرحله برای استفاده از خدمات گوگل این است که اطلاعاتی مثل ایمیل و شماره تلفن خود را وارد کنید.
شما باید در وهله اول به گوگل اعتماد کنید و مطمئن باشید که این موتور جستجو از اطلاعات و حریم خصوصی شما حفاظت میکند. به عنوان مثال، (DuckDuckGo) یک موتور جستجو است که وظیفه اصلی آن حفاظت از حریم خصوصی کاربران میباشد تا از این طریق میزان اعتماد کاربران را به موتورهای جستجو افزایش دهد.
نحوه کسب درآمد موتورهای جستجو
شاید تاکنون تصور میکردید که موتورهای جستجو تمامی خدمات خود را به صورت رایگان انجام میدهند، اما واقعیت این است که موتورهای جستجو از جمله گوگل با کمک روشهای خاصی کسب درآمد میکنند. به این ترتیب، بودجه کافی برای بررسی اطلاعات کاربران و بروزرسانی خدمات را فراهم میکنند. روشهای کسب درآمد موتورهای جستجو شامل موارد زیر هستند:
تبلیغات پرداخت به ازای کلیک
یکی از روشهای کسب درآمد موتورهای جستجو این است که به ازای کلیک کاربران روی تبلیغات، هزینه دریافت میکنند. برای انجام این کار، کسب و کارها و شرکتهایی که قصد دارند صفحات خود را تبلیغ کنند با موتورهای جستجو مثلا گوگل قرارداد میبندند.
سپس موتورهای جستجو به این دسته از کسب و کارها یا شرکتهای تبلیغاتی اجازه میدهند تا بنر تبلیغاتی خود را روی (SERP) یا در سایر صفحات بارگذاری کنند. به این ترتیب کاربران هنگام بازدید از وبلاگهای مختلف، با بنر تبلیغاتی کسب و کارها روبرو خواهند شد و روی آن کلیک میکنند. هر چقدر تعداد بازدید و کلیک روی بنر تبلیغاتی بیشتر باشد، کسب و کارها موظف هستند هزینه بیشتری به موتورهای جستجو پرداخت کنند.
داده های کاربر
یکی دیگر از روشهای درآمدزایی موتورهای جستجو، دادههای کاربران است. همانطور که گفته شد، تاریخچه جستجو تمامی کاربران در موتورهای جستجو ثبت میشود. به همین دلیل، میتوان گفت موتورهای جستجو به تمامی اطلاعات و دادههای کاربران دسترسی دارند و به طور بالقوه از آن محافظت میکنند. اما میتوان از همین دادهها برای کسب درآمد استفاده کرد.
برای انجام این کار، موتورهای جستجو ابتدا بررسی میکنند که کاربران به چه مسائلی علاقهمند هستند و معمولاً چه چیزهایی را جستجو میکنند. سپس تبلیغات متناسب با علایق کاربران را به آنها نمایش میدهند. این روش تبلیغات کاملا شخصی سازی شده است و بازدهی بیشتری دارد.
تبلیغات متنی
یکی دیگر از روشهای کسب درآمد موتورهای جستجو، از طریق تبلیغات متنی است. موتورهای جستجو به کسب و کارها اجازه میدهند تا فعالیت خود را در قالب محتوای متنی تبلیغ کنند. به این ترتیب موتور جستجو به ازای هر تبلیغ یا هر کلیک، مقداری هزینه از کسب و کارها دریافت خواهد کرد. البته تبلیغات متنی کاملاً با جستجوی کاربران مرتبط است.
تبلیغهای متنی به طور معمول در نوار کناری وبسایت یا در گوشه و کنار آن نمایش داده میشوند. به عنوان مثال اگر یک کاربر در حال بازدید از یک صفحه برای خرید کفش ورزشی باشد، میتوان تبلیغات متنی مرتبط با خرید لباس ورزشی را نیز در نوار کناری صفحه نمایش داد.
کمک های مالی
موتورهای جستجو صرفاً به کسب درآمد شخصی نمیپردازند. یکی از مهمترین قابلیتهای موتورهای جستجو این است که اقداماتی در زمینه کمک مالی به سازمانهای نیازمند انجام میدهند. هر موتور جستجو با هزاران یا میلیون نفر از کاربران در ارتباط است. در نتیجه، میتواند از همین فرصت برای کمک مالی به سازمانها یا ارگانهای مختلف استفاده کند.
پیوندهای وابسته
از دیگر روشهای کسب درآمد موتورهای جستجو، پیوندهای وابسته است. شرکتهای توسعه یافته یا کسب و کارهای معتبر با موتورهای جستجو مثل گوگل قرارداد میبندند. در نتیجه، موتورهای جستجو موظف هستند پیوند و لینک مربوط به این شرکتها یا کسب و کارها را در صفحات مختلف قرار دهند. کسب و کارها به ازای هر کلیک روی پیوند، به موتور جستجو هزینه پرداخت میکنند.
نحوه شخصی سازی نتایج توسط موتور های جستجو
شخصی سازی نتایج تماماً توسط دادههای کاربر انجام میشود. هر کاربر با کمک یک دستگاه خاص مثل گوشی تلفن همراه یا رایانه با موتورهای جستجو در ارتباط است. موتورهای جستجو تمامی دادههای جمعآوری شده توسط کاربران را مورد بررسی قرار داده و نتایج گوگل را برای آنها شخصی سازی میکنند. برخی از دادههای کاربران شامل موارد زیر هستند:
تاریخچه جستجو
یکی از روشهای شخصی سازی نتایج، بررسی تاریخچه جستجو است. زمانی که شما اطلاعات خود را وارد موتور جستجو کرده و در آن ثبت نام میکنید، تمامی سابقه مروری شما در موتورهای جستجو ثبت میشود. حتی اگر سابقه مرور خود را پاک کنید، باز هم اطلاعات مربوط به آن در موتورهای جستجو باقی خواهد ماند.
تاریخ و زمان جستجو
تاریخ و زمان جستجو از دیگر دادههای کاربران هستند که برای شخصی سازی نتایج مورد استفاده قرار میگیرند. موتورهای جستجو مدت زمانی که کاربران در صفحات مختلف باقی میمانند را محاسبه میکنند و بر اساس آن، صفحات محبوب را نشان میدهند.
اطلاعات مکان
یکی از مهمترین روشهای شخصی سازی نتایج موتورهای جستجو، بررسی اطلاعات مکان و موقعیت جغرافیایی کاربران است. اگر این قابلیت وجود نداشت،بسیاری از کاربران به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا نمیکردند. به عنوان مثال کاربری که در کشور فرانسه به دنبال بهترین مرکز خرید پوشاک میگردد، نباید نتایج بهترین مراکز خرید پوشاک در کشور ایران را مشاهده کند!
داده های صوتی
دادههای صوتی نیز در گوگل ثبت میشوند. این دادهها شامل تمامی جملات و کلماتی هستند که کاربران به صورت روزانه برای جستجوی مطالب مختلف مورد استفاده قرار میدهند.
کوکی ها
یکی دیگر از روشهای شخصی سازی نتایج موتورهای جستجو، بررسی کوکیها هستند. کوکی ها ابزارهایی هستند که برای پیگیری تاریخچه مرور کاربران مورد استفاده قرار میگیرند. زمانی که وارد یک سایت میشوید، قبل از مطالعه مطالب وب سایت باید کوکیها را بپذیرید. در مرحله بعد؛ موتورهای جستجو با کمک کوکیها، آدرس آی پی و تاریخچه مرورگر، شما را پیگیری میکنند.
سپس از این دادهها برای دسته بندی صفحات و شخصی سازی نتایج استفاده میکنند. توجه داشته باشید که تایید کوکیها در یک وب سایت، باعث میشود تمامی تنظیمات مرورگر شما از جمله رمزهای عبور، فیلترهای محتوایی، اطلاعات مربوط به سابقه مروری و علاقهمندیها به صورت مستقیم برای موتورهای جستجو ارسال شوند.
دیگر ابزارهای مناسب برای شخصی سازی نتایج موتورهای جستجو شامل موارد زیر هستند:
شناسه کاربر
شناسایی دستگاه
آدرس آی پی
دادههای تشخیصی دستگاه
لیستهای تماس
سابقه خرید
اسامی موتورهای جستجو اصلی و فرعی
موتورهای جستجو با اسامی گوناگونی وجود دارند که برخی از آنها محبوبیت بیشتری داشته و توسط تعداد بیشتری از کاربران مورد استفاده قرار میگیرند. اخیراً یک سرویس تجزیه و تحلیل ترافیک وب با نام (StatCounter) میزان محبوبیت موتورهای جستجوی مختلف را مورد بررسی قرار داده است. نتایج این تحقیقات نشان میدهد گوگل در میان محبوبترین و پرطرفدارترین موتورهای جستجو قرار دارد. حدود ۹۲ درصد از کاربران جهان از موتور جستجوی گوگل برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز خود استفاده میکنند.
بعد از آن، حدود ۴ درصد مردم جهان از یاهو استفاده میکنند. یک درصد از مردم نیز به مایکروسافت بینگ علاقه دارند. علاوه بر این، موتور جستجو (DuckDuckGo) نیز در میان یکی از محبوبترین موتورهای جستجو قرار گرفته است. زیرا به شکل کاملاً حرفهای از دادههای خصوصی کاربران محافظت میکند. موتورهای جستجویی که تاکنون برای شما نام برده شد، تنها بسترهای مناسب برای جستجوی مقالات و وبلاگها نیستند. تعداد زیادی موتور جستجو وجود دارد که برخی از مشهورترین آنها شامل موارد زیر هستند:
بایدو، بردخوان، موتور جستجوی (Creative Commons)، اکوسیا، اکورو، جیبیرو، (Gigablast)، هایستک، موجیک، متاجر، ناور، (OneSearch)، (Recon)، موتور جستجوی رمزگذاری (SearX)، (Qwant)، ویکی دات کام، ولفرام آلفا، یاندکس.
نوع فعالیت موتورهای جستجو
فعالیت برخی از موتورهای جستجو مثل (Mojeek) به صورت کاملا مستقل انجام میشود. یعنی برای نمایه سازی، بررسی وبلاگها و صفحات مختلف از ابزارهای شخصی خود استفاده میکنند. برخی دیگر از خزندهها ( ابزارهای بررسی صفحات) صرفا برای بررسی محتوای متنی صفحات یا مطابقت آن با قوانین سئو از ابزارهای شخصی خود میکنند. اما فرایند نمایه سازی را با کمک موتورهای جستجوی بزرگتر مثل گوگل و بینگ انجام میدهند.
یکی از مرورگرهای جدید و توسعه یافته، مرورگر (Tor) نام دارد که برخی موتورهای جستجو مثل (HaytakOnion Search) و (Recon) از آن پشتیبانی میکنند. این موتورهای جستجو به کاربران اجازه میدهند تا به راحتی در وب تاریک جستجو کنند. (وب تاریک به بخشی از اینترنت گفته میشود که کاملا پنهان بوده و همه افراد قابلیت دسترسی به آن را نخواهند داشت.) این مرورگرها امنیت بیشتری در اختیار کاربران قرار میدهند و تمامی دادههای ورودی آنها را رمزگذاری میکنند.
دیگر انواع موتور جستجو
بهغیراز دو نوع بالا، موتورهای جستجو میتوانند بر اساس کاربرد خود نیز به زیر دستههای کوچکتری تقسیم شوند:
1. امروزه اکثر موتورهای جستجو، اطلاعات خود را به شکلهای مختلفی نمایش میدهند که هرکدام هم الگوریتمهای و تکنیکهای مخصوص به خود را برای نمایش دارند.
برای مثال میتوان خود گوگل را نام برد. گوگل بهغیراز نمایش لینک سایتها، دارای یک صفحهنمایش عکس (google image)، ویدئو، محصولات و نیوز (google news) است که هرکدام برای اینکه سایتی در صفحه اول آنها نمایش داده شود، تکنیکهای مخصوص به خود را دارد که باید آنها را رعایت کرد.
2. بعضی از موتورهای جستجو مانند Dogpile تعدادی اطلاعات میانی از صفحات از دیگر موتورهای جستجو و دایرکتوریها جمعآوری میکنند و نمایش میدهند.
3. موتورهای جستجو معنایی مانند Swoogle نتایج را در یک محدوده خاص بر اساس معنا و مفهوم کوئریمورد جستجونمایش میدهند.
معرفی انواع موتور جستجو برتر
اولین موتور جستجو در سال ۱۹۸۹ طراحی شد. در آن زمان بسیاری از مردم با نحوه جستجوی آشنا نبودند و صرفا برخی اطلاعات پایهای در موتورهای جستجو سرچ میشد. اما به مرور زمان، بسیاری از افراد با نحوه استفاده از ابزارهای تکنولوژی آشنایی پیدا کردند. امروزه میزان استفاده از موتورهای جستجو تا حد زیادی افزایش یافته است.
به گونهای که کمتر کسی برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز خود از کتابهای چاپی و کاغذی استفاده میکند. اکثر افراد از گوگل برای مطالعه مجلات، ژورنالها و کتابهای مختلف کمک میگیرند. برخی از موتورهای جستجو برتر شامل موارد زیر هستند:
1. گوگل
گوگل نیازی به معرفی ندارد. اولین و پراستفادهترین موتور جستجو است. میزان محبوبیت گوگل تا حدی افزایش یافته است که میتوان گفت در جامعه کنونی با فعل مترادف «جستجو کردن» شناخته میشود. ( حتما برای شما نیز پیش آمده است که به جای گفتن عبارت «سرچ کن» از عبارت «گوگل کن» استفاده کرده باشید!) در عصر امروز، گوگل حدود ۹۲ درصد از سهم کلی موتورهای جستجو در بازار جهانی را پوشش میدهد. یعنی بیشتر کاربران از این موتور جستجو برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز خود استفاده میکنند.
یکی از مهمترین دلیلی که باعث شد گوگل به یکی از پر طرفدارترین موتورهای جستجو تبدیل شود، ظاهر بسیار منحصر به فرد آن بود. علاوه بر این، گوگل اولین موتور جستجویی بود که از سیستم رتبه بندی مبتنی بر بکلینک استفاده میکرد ( همانطور که گفته شد صفحاتی که محتوای خود را به سایر محتوای مرتبط لینک دهند، از طرف گوگل امتیاز دریافت میکنند) به همین دلیل، میزان محبوبیت موتور جستجوی گوگل در دهه ۹۰ افزایش یافت تیم پشتیبانی این موتور جستجو با استفاده از فناوریهای پیشرفته، قراردادهای جدیدی با شرکتهای مخابراتی بی سیم بستند.
بر اساس آخرین گزارشهای منتشر شده، مقدار جستجو در گوگل بیش از 86 درصد بوده که در رتبه نخست در موتورهای جستجو قرار دارد.
2. بینگ
تلاش شرکت بینگ در اول این بود که بتواند گوی رقابت را در جستجوی محلی به دست بگیرد ولی نتوانست. البته بعد از یاهو، بیشترین میزان استفاده را بین کاربران دارد. حدود 2.29 درصد کاربران از این موتور جستجو برای رفع نیازها و خواستههای خود استفاده میکنند.
موتور جستجوی بینگ دومین موتور جستجوی بزرگ جهان بعد از گوگل است. این موتور جستجو به کاربران اجازه میدهد تا به راحتی عکسهای مورد علاقه را در صفحات اختصاصی خود بارگذاری کنند. این قابلیت در سال ۲۰۰۹ مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفت. به همین دلیل، گوگل احساس خطر کرد و ویژگیهای جدیدی مثل قابلیت جستجو عکس و ویدیو را به موتور جستجوی خود اضافه کرد.
3. یاهو
یاهو هم یک دایرکتوری معروف است امروزه توسط بینگ مدیریت میشود. سرویس ایمیل آن هنوز هم یکی از پراستفادهترین سرویسهای ارسال نامه است. فقط چند سال پیش، سرویس یاهو چت، خدماترسانی خود را متوقف کرد.
یاهو بعد از گوگل و بینگ سومین موتور جستجوی پرطرفدار در جهان است و حدود 1.52 بازار موتورهای جستجو را به خود اختصاص میدهد. اکثر مردم برای بارگذاری مطالب خبری خود از یاهو استفاده میکنند. تا سال ۲۰۱۷، میزان استفاده از یاهو بسیار بیشتر از از سایر موتورهای جستجو مثلا بینگ و گوگل بود. اما متأسفانه تعداد کاربران فعال این موتور جستجو به مرور زمان کاهش یافت و اکثر مردم ترجیح دادند به سمت موتور جستجوی گوگل بروند. کمپانی (Verizon)، این موتور جستجو را در سال ۲۰۱۷ در حدود ۵ میلیارد دلار خریداری کرد.
یاهو توانسته است امروزه 3 درصد جستجوی کل را دربگیرد. پایه و اساس سایت اسک بر اساس پرسش و پاسخ است که توسط کاربران سؤالات پرسیده و جواب داده میشود.
4. AOL.com
این سایت توانسته است امروزه سهم جستجوی 0.6 درصدی را نیز به دست بیاورد. شبکه AOL چندین وبسایت معروف را برای جستجو اطلاعات تحت پوشش قرار میدهد مانند engadget.com،techchrunch.com و the huffingtonpost.com.
5 Baidu
این سایت در سال 2000 تأسیس شد و محبوبترین موتور جستجو در چین است. با توجه به جمعیت بالای چین، یکی از انواعموتور جستجواست که میلیاردی در آن کوئری مورد جستجو قرار میگیرد و ازاینرو رتبه 4 الکسا را دارد.
اگرچه بایدو یک موتور جستجوی چینی است، اما حدود یک و نیم درصد از بازار جهانی موتورهای جستجو را پوشش میدهد. امروزه اکثر افراد آسیای شرقی با این موتور جستجو آشنا هستند و از خدمات آن استفاده میکنند.
6. Wolframapha
این موتور جستجو با دیگر نوعها کمی متفاوت است. درواقع یک موتور محاسباتی است و به شما اطلاعات، دادهها و فرمولها را برای موضوعات محاسباتی و عددی میدهد.
8. DuckDuckGo
همیشه یک شکایت از کاربران موتورهای جستجو وجود دارد و آن هم این است که از اطلاعات آنها سوء استفاده می شود. برای رفع مشکل، DuckDuckGo می تواند بهترین گزینه باشد. زیرا امنیت مربوط به حریم خصوصی کاربران را تضمین می کند. زیرا هیچ اطلاعات شخصی کاربر یا نتایج گذشته را ذخیره نمی کند. این موتور جستجو مزیتهای بسیاری نسبت به بقیه دارد. داشتن رابط کاربری ساده، اطلاعات و مسیر جستجوی کاربران را ذخیره نمیکند و پشتیبانی نکردن از آگهیهای تبلیغاتی از نمونه مزیتهای این سایت است. مطمئناً اگر این سایت بین کاربران معروف شود، میتواند رقابت تنگاتنگی را نیز با گوگل انجام دهد.
این موتور جستجو 0.58 از بازار جهانی را پوشش میدهد و تعدادی از کاربران برای حفظ امنیت و محافظت بیشتر از حریم خصوصی خود، از موتور (DuckDuckGo) استفاده میکنند. یکی از مهمترین ویژگیهای این موتور جستجو این است که هیچکدام از اطلاعات کاربران را ذخیره سازی نمیکند. بنابراین کاربران میتوانند با آرامش خاطر فرایند جستجو و سرچ را انجام دهند.
8. Internet Archive
Archive.org آرشیوی از اطلاعات و تاریخچه تمامی سایتها و دامنهها است. این موتور جستجو در سال ۲۰۰۱ راه اندازی شد و تاکنون بیشتر از ۴۵۲ میلیارد صفحه برای آرشیو به آن اضافه شده است. موتور جستجو (Internet Archive) صرفاً به عنوان یک آرشیو دیجیتالی برای ذخیره سازی اطلاعات شبکه جهانی وب مورد استفاده قرار میگیرند. این موتور جستجو، یک کتابخانه خصوصی شامل میلیونها فیلم کتاب موسیقی و غیره است.
9. Yandex.ru
بر اساس الکسا، این سایت در سی تای اول سایتهای محبوب و رتبه چهار روسیه است که به نمایش و معرفی محصولات و خدمات میپردازد. 65 درصد جستجوی کل کشور روسیه این سایت تشکیل میدهد.
این موتور جستجو نه تنها در روسیه، بلکه در اوکراین، قزاقستان، بلاروس و کشورهایی مانند این نیز مورد استفاده قرار میگیرد. (Yandex.ru) یک موتور جستجوی کلی است که برای سرچ تمامی اطلاعات مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از این موتور جستجو بسیار ساده بوده و اطلاعات حاصل از آن دقیق هستند.
10. Seznam
Seznam یک موتور جستجو در جمهوری چک است که در سال 1996 توسطشخصی به اسم Ivo Lukačovičدر جمهوری چک تاسیس شد.
11. Yippy Yippy
یک موتور جستجوی معمولی نیست، بلکه یک موتور جستجوی مبتنی بر داده های داخلی است. در واقع مهمترین تفاوت این موتور جستجو با موتور جستجوی گوگل این است که تمامی اطلاعات را به صورت یکپارچه و خوشه بندی شده تفکیک میکند و دادهها را در دسته بندیهای منظم قرار میدهد. در نتیجه، مشکلاتی مثل عدم دسترسی یا عدم یکپارچگی دادهها برطرف خواهد شد. این ابزار در سال ۲۰۰۴ به عنوان یک موتور فرا جستجو شناخته شد. زیرا قدرت بسیار زیادی برای دسته بندی اطلاعات داشت.
12. CC Search
یک ابزار موتور جستجو است که به افراد امکان جستجو در دامنه های عمومی را می دهد. این ابزار جستجویی صرفاً برای جستجوی دادهها و اطلاعات ای مورد استفاده قرار میگیرد که دارای مجوز باشند. تمامی وبسایتهایی که در موتورهای جستجو مختلف دارای مجوز هستند در CC Search جمع آوری می شود سپس از کاربران می توانند به تمامی آنها دسترسی داشته باشند. حدود یک و نیم میلیارد دلار برای راه اندازی این موتور جستجو بر کمک به اشتراک گذاری اطلاعات مفید و دارای مجوز سرمایه گذاری شده است.
13. Gibiru
موتور جستجوی خصوصی Gibiru در سال 2009 تاسیس شد و یک مرورگر وب است که به کاربران اجازه می دهد بدون ردیابی فعالیت های آنلاین خصوصی خود را انجام دهند. این موتور جستجو ادعا میکند که از الگوریتمهای اصلاح شده شده موتور جستجوی گوگل استفاده میکند. منظور از الگوریتم اصلاح شده، عدم ردیابی اطلاعات کاربران است.
همانطور که میدانید، الگوریتمهای گوگل به صورت پیوسته اطلاعات کاربران ردیابی میکنند و به تمامی دادههای ورودی دسترسی دارند. به همین دلیل نگرانی در رابطه با ذخیره سازی اطلاعات وجود نخواهد داشت. همچنین با توجه به اینکه موتور جستجو (Gibiru) نیازی به نصب کوکی ندارد، سریعتر از سایر موتورهای جستجو خواهد بود.
14. آمازون
بین سالهای 2015 تا 2018، رشد آمازون از 46 درصد به 54 درصد افزایش یافت و گوگل را شکست داد. آمازون پرطرفدارترین موتور جستجوی تجارت الکترونیک در تمام دنیا است. خدمات آمازون در اختیار تمامی کسب و کارهایی قرار میگیرند که قصد دارند محصولات و خدمات خود را به صورت اینترنتی به فروش برسانند. به عبارت دیگر، آمازون صرفاً برای جستجوی موارد خاص طراحی شده است و یک موتور جستجوی اختصاصی میباشد.
15. Search Encrypt
Search Encrypt یک موتور جستجوی مبتنی بر حریم خصوصی است که به کاربران امکان می دهد بدون به خطر انداختن اطلاعات شخصی کاربر، جستجوی خود را انجام دهند.
16.StartPage
StartPage یکی دیگر از موتورهای جستجوی خصوصی است که در سال 2006 تأسیس شد و به کاربران یک تجربه مرور کاملا خصوصی را ارائه می دهد که به شرکت ها اجازه نمی دهد اطلاعات شخصی شما را استخراج کنند یا اجازه نمی دهد کوکی های شما را مختل کنند.
این موتور جستجو برای افرادی مناسب است که ترجیح میدهند از مرورگر گوگل برای جستجو استفاده کنند. اما تمایلی برای ذخیره سابقه مرورگر خود ندارند. تیم پشتیبانی این موتور جستجو به عنوان یک تولید کننده (URL)، سرویس پروکسی و پشتیبانی (HTTPS) شناخته میشود. با استفاده از این موتور جستجو، نیازی به پذیرش کوکیها نخواهید داشت. در نتیجه اطلاعات شما در اختیار موتور جستجو قرار نمیگیرد.
17. Oscobo
یک موتور جستجوی جایگزین برای گوگل است. این موتور جستجو تنها با هدف محافظت از حریم خصوصی کاربر هنگام جستجو در وب ایجاد شده است. این موتور جستجو اطلاعات شخصی شما را ذخیره نمی کند و هرگز از کاربران خود نمی خواهد که اطلاعات شخصی خود را برای دسترسی به خدمات خود ارائه دهند. تمام ترافیکی که از طریق موتور جستجوی Oscobo میآید با رمزگذاری SSL است. از هیچ تجزیه و تحلیل شخص ثالثی در موتور جستجوی خود جهت ردیابی فعالیت کاربر استفاده نمی کند.
انواع موتور جستجو داخلی
موتورهای جستجو داخلی زیادی در چند سال گذشته به وجود آمده است که هرکدام در دستههایی که در بالا معرفی شد، قرار میگیرند. البته بیشتر این موتور جستجو در حال حاضر، دایرکتوری هستند و به معرفی کسبوکارها همراه با اطلاعات آنها میپردازند. معروفترین این سایت را میتوان کتاب اول دانست.
کاربرد هوش مصنوعی در توسعه موتور جستجو
مواردی که بیان شد، صرفاً اقدامات اولیه برای توسعه و بهینه سازی موتورهای جستجو هستند. اما آینده اصلی موتورهای جستجو کاملاً بسته به هوش مصنوعی است. به نظر شما هوش مصنوعی تا چه اندازه میتواند بر توسعه عملکرد موتورهای جستجو موثر باشد؟
استفاده از هوش مصنوعی در عصر امروز نسبت به زمان گذشته افزایش یافته است. به مرور زمان، محققان متوجه شدند هوش مصنوعی میتواند بسیاری از مسائل را کنترل کند و قدرت موتورهای جستجو را برای ارائه پاسخ به کاربران افزایش دهد. امروزه از فناوریهای بسیار پیشرفته برای به کارگیری هوش مصنوعی در موتورهای جستجو استفاده میشود.
محققان هوش مصنوعی معتقد هستند این فناوریها در آینده موجب بهبود تجربه کاربران میشود. به عنوان مثال، ممکن است در آیندهای نزدیک یک کاربر تصویر لپ تاپ مورد علاقه خود را در گوگل بارگذاری کند و از گوگل بپرسد:«آیا این لپ تاپ گزینه خوبی برای بازی یا انجام تحقیقات علمی است؟».
در این حالت هوش مصنوعی به صورت کاملا دقیق و هوشمندانه به سوال کاربر پاسخ خواهد داد. گوگل به صورت پیوسته الگوریتمهای موتور جستجوی خود را بروز رسانی میکند. بهینه سازی موتورهای جستجو شرایط را برای افراد سودجو سخت خواهد کرد. این دسته از افراد دیگر نمیتوانند با محتوای کپی شده یا سئو سیاه به اهداف خود برسند.
انواع موتور جستجو فارسی
علاوه بر موتورهای جستجو اصلی مثل گوگل یا یاهو، برخی از موتورهای جستجوی داخلی نیز وجود دارند که به افراد ایرانی کمک میکنند سریعتر به محتوای مورد نظر خود برسند. موتورهای جستجو ایرانی بسیار زیاد هستند. به همین دلیل در ادامه صرفاً برخی از بهترین آنها را به شما معرفی میکنیم. برخی از انواع موتورهای جستجو فارسی شامل موارد زیر هستند:
موتور جستجو ایرانی پارسی جو
یکی از انواع موتورهای جستجو ایرانی، موتور جستجو پارسی جو است که در سال ۱۳۸۸ وارد بازار شد. این موتور جستجو توسط تعدادی از متخصصان کامپیوتر راه اندازی شد و خیلی زود مورد توجه کاربران قرار گرفت. از جمله مهمترین ویژگیهای این موتور جستجو، جلوگیری از رتبه بندی سایتهای مزاحم و اسپم است. موتور جستجوگر پارسی جو میتواند نتایج را به شکل تصاویر، فیلم، فایل یا مواردی مانند این به کاربران نشان دهد.
موتور جستجو فارسی ریسمون
یکی دیگر از انواع موتور جستجوی ایرانی، موتور جستجو فارسی ریسمون است. این موتور جستجو دارای یک بانک اطلاعاتی گسترده است که اطلاعات مربوط به تمامی وبسایتهای راه اندازی شده را درون خود نگهداری میکند. فعالیت اصلی موتور جستجو ریسمون از سال ۱۳۸۳ آغاز شد. امروزه کاربران ایرانی میتوانند با استفاده از این موتور جستجو، به بسیاری از مطالب مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند.
موتور جستجو ذره بین
یکی دیگر از انواع موتورهای جستجو ایرانی، موتور جستجوی ذره بین است. هزینه ترافیک پایین این موتور جستجو باعث شده است استفاده از آن مزیت بیشتری نسبت به سایر موتورهای جستجو خارجی مثل گوگل و یاهو داشته باشد. منظور از هزینه ترافیک پایین است که کاربران میتوانند با صرف حجم اینترنت کمتر، از سایتهای داخلی بازدید کنند. این موتور جستجو میتواند انواع مختلفی از اطلاعات مثل تصویر، ویدیو، موسیقی و مواردی مانند این را به کاربران نشان دهد.
موتور جستجو یوز
موتور جستجوی یوز در سال ۲۰۱۰ بر اساس نام یوز پلنگ ایرانی راه اندازی شد. نتایج تحقیقات نشان میدهد حدود یک میلیارد سایت ایرانی در این موتور جستجو راه اندازی شده است. در حال حاضر، سرمایه گذاریهای گوناگونی انجام میشود تا میزان استفاده از موتور جستجو یوز توسط کاربران ایرانی افزایش یابد. این موتور جستجو شامل تعداد زیادی وبلاگ است و میتواند نتایج را به صورت عکس و اخبار به کاربران نمایش دهد.
موتور جستجو سلام
موتور جستجو سلام، از دیگر موتورهای جستجو ایرانی است که قابلیتهای بیشتری نسبت به سایر انواع موتور جستجو دارد. به عنوان مثال، این موتور جستجو میتواند نتایج کاملاً دقیقی بر اساس کلمات کلیدی وارد شده به کاربران نمایش دهد و در میان تمامی وبلاگهای فارسی جستجو کند. هم اکنون الگوریتمهای جدیدی به این موتور جستجو افزوده شده است که قابلیتهای آن را ارتقا میدهد.
سخن پایانی
همانطور که مشاهده کردید، دنیای موتورهای جستجو بسیار گسترده و وسیع است. قبل از اینکه اطلاعات جامعی درباره سئو بدست آورید، ابتدا باید با موتورهای جستجو و الگوریتمهای خاص مربوط به آن آشنا شوید. طی چند سال اخیر، اقدامات گوناگونی در زمینه بهینه سازی موتورهای جستجو انجام شد. این اقدامات به کاربران کمک کرد تا در کوتاهترین زمان ممکن به اطلاعات مهم خود دسترسی پیدا کنند.
استفاده از موتورهای جستجو باعث شد تا کسب و کارها به شکل بهتر و مفیدتری با مخاطبین خود تعامل داشته باشند. به همین دلیل، امروزه موتورهای جستجو از جمله گوگل به یک بستر مناسب برای خرید و فروش، کسب علم و دانش، مطالعه، سرگرمی و موارد مانند این تبدیل شده است.
سوالات متداول
موتور جستجو چگونه تعریف می شود؟
موتور جستجو ابزاری است که اطلاعات مورد نیاز شما را از پایگاه داده ها و وب سایت های مختلف استخراج نموده و در اختیار شما قرار می دهد
انواع موتورهای جستجو به چند دسته تقسیم بندی می شود؟
موتورهای جستجو بر اساس خزیدن در وب سایت سایت ها و نوع دیگر موتورهای جستجو در دایرکتوری ها
بهترین موتور جستجو کدام است؟
گوگل با بیش از 86 درصد از سهم بازار جستجو، به عنوان بهترین موتور جستجو در حال حاضر در دنیا محسوب می شود. گوگا محبوب ترین موتور جستجو در دنیا محسوب می شود.
چرا به آن موتور جستجو می گویند؟
موتور جستجو یک سیستم نرم افزاری است که برای انجام جستجوهای وب طراحی شده است. نتایج جستجو به طور کلی در یک صفحه نمایش داده می شود که اغلب به عنوان صفحات نتایج موتورهای جستجو (SERP) نامیده می شود.
کدام موتور جستجو خصوصی است؟
DuckDuckGo یکی از شناخته شده ترین موتورهای جستجوی امن است. این یک ابزار فراجستجوی مفید است که نتایج را از بیش از 400 منبع از جمله یاهو، بینگ و ویکی پدیا جمع آوری می کند. ویژگی ها: DuckDuckGo تاریخچه جستجوی شما را ذخیره نمی کند